◙ Grondige analyse over de actuele situatie
De digitale bijeenkomst van de Werkgroep Guatemala van EU-LAT Network op 21/02 was een buitenbeentje.
We kregen een bekende medestrijder advocaat Frank LaRue ‘over de vloer.’
In vroegere tijden was hij lid van het ‘Comité Pro-Justicia y Paz de Guatemala,’ daarna coördinator van de mensenrechtengroep CALDH. En later Speciale Rapporteur ter Bevordering en Bescherming van het Recht op Vrijheid van Mening en Meningsuiting in de VN van augustus 2008 tot augustus 2014.
Gedurende anderhalf uur fileerde hij van boven tot onder de situatie in zijn land vandaag. Het ging uiteraard vooral rond de nakende verkiezingen. En deze verkiezingen zijn maar te begrijpen vanuit de achterliggende machtsstructuur. Die we allemaal wel kennen.
Maar dit keer gaan de verkiezingen niet zomaar om een verandering van regering. Dit keer zijn de verkiezingen belangrijker dan ooit. Het gaat immers over het model van de machtsuitoefening in de toekomst.
Vooral twee elementen liggen aan de grondslag van de actuele situatie. Vooreerst de veroordeling van genocidair ex-generaal Efraín Ríos Montt, door een nationaal tribunaal.
Ten tweede het ontdekken en openbaar maken van de illegale financiering door de elites bij de vorige verkiezingen, met name van de campagne van Jimmy Morales. Voorheen nooit gebeurd, maar nu vroegen acht machtige leden onder hen openbaar pardon.
Een mogelijke derde factor zou ook kunnen meespelen, namelijk het bekend maken van de corruptie, gelinkt aan de bouwwerven, waarbij privé bedrijven en regeringspersonen gemene zaak maken.
En dat alles heeft vele en belangrijke individuen van de elites wakker geschud. Die aangestipte factoren waren het signaal om te zeggen: ‘Tot hier en niet verder!’ We keren terug naar de tijd van vóór de vredesakkoorden.
Wat betreft de verkiezingen zelf is het duidelijk dat er nu al zodanige restricties ingebouwd worden door het Hoog Kiestribunaal dat men kan spreken van voortijdige fraude.
Fr. LaRue zelf behoort tot ‘Guate verifica,‘ een burgerinitiatief voor waarneming van het kies proces.
Autoriteiten van de regering presenteerden het interinstitutionele veiligheidsplan aan het Hoog Kiestribunaal (TSE).
Op onze vraag of het zin heeft dat de Europese Unie waarnemers stuurt naar de verkiezingen, antwoordde hij dat dit geen nut heeft, indien men alleen maar komt ‘kijken’ op het moment zelf van de verkiezingen. Want de fraude is al gepleegd. Als men komt om de zaken op voorhand in te schatten, dan is het nuttig.
Er is reeds een technische equipe van de Europese Unie naar hier gekomen om de zaak voor te bereiden en dat is nuttig. Alles hangt af van het mandaat dat de Europese delegatie zal meekrijgen. Eens ter plaatse, moet er tijd uitgetrokken worden, thema’s bekeken, zien welke informatie het publiek van het Hoge Kiestribunaal krijgt, wie er al dan niet (mogen) deelnemen als kandidaten aan de verkiezingen, op welke hoogte er transparantie van gegevens is en zoveel zaken meer. Bovendien is het nodig dat de technici van de Europese Unie samenwerken met de wettelijke Guatemalteekse technici op dat vlak. En dan is het zeker nuttig dat er waarnemers ter plekke zijn.
◙ De Goede Week uitgeroepen tot werelderfgoed door de Unesco.
Op zondag 26 februari vierde de katholieke gemeenschap in Guatemala de erkenning van de Goede Week in Guatemala als immaterieel cultureel erfgoed van de mensheid door de Unesco. Het ministerie van Cultuur en Sport nodigde de bevolking uit voor de ceremonie. De Goede Week werd op 4 september 2008 uitgeroepen tot immaterieel cultureel erfgoed van de Guatemalteekse natie.
Guido De Schrijver – Steungroep ‘Solidair met Guatemala’ – Lidorganisatie van EU-LAT Network en van Europees Netwerk Oscar Romero Comités