Info Brief 302:15 mei 2023

◙ De boerenorganisatie CODECA betreurt andermaal dodelijke agressie   

CODECA, die we jaarlijks financieel steunen, meldt ons de moord op twee van haar actieve leden. Nicolasa López Méndez, 27 jaar (ze liet twee meisjes verweesd achter), en Victoria Méndez Agustín, 18 jaar waren afkomstig uit het dorp El Camarón, San Luis Jilotepeque , departement Jalapa. Beiden werden doodgeschoten op de terugweg van het stadscentrum naar hun gemeenschap, nadat ze naar de markt waren geweest om boodschappen te doen. Dit gebeurde op 7 mei. Leonardo Morales, de bestuurder van het voertuig, werd eveneens gedood bij de aanval en een passagier raakte gewond.

    (foto: Codeca)          

            Nicolasa López en Victoria Méndez waren al meer dan 7 jaar lid van CODECA; Nicolasa zette zich samen met anderen in haar gemeenschap in voor de nationalisering van de elektriciteit. Als repressiemaatregel liet ENERGUATE alle gemeenschap- pen in de regio meer dan twee jaar zonder elektriciteit zitten. 

            Victoria Méndez was lid van de CODECA jeugd. Haar vader is een van de lokale leiders en is een belangrijke getuige geweest in de zaak van de vermoorde Luis Marroquín, die deel uitmaakte van de nationale coördinatie van de beweging en in 2018 door de burgemeester van de gemeente vermoord werd. Beide vermoorde vrouwen maakten ook deel uit van het team van onze politieke arm MLP.

            Sinds 2018 tot nu toe zijn er 27 verdedigers vermoord in leidinggevende functies in verschillende structuren van CODECA. Tot nog toe werd geen recht gedaan voor de moorden op deze kameraden. De laatste jaren is de vervolging, criminalisering en repressie door de staat tegen gemeenschappen in verzet toegenomen. Er werd dit jaar bovendien een wet goedgekeurd, die optreden toelaat tegen de verzetsgemeenschappen die de nationalisering van de elektriciteit in Guatemala eisen.

◙ Bekendmaking van de laureaat voor de Quetzalprijs 2023 van Guatebelga

Christophe Busch, voorzitter van de internationale jury die zich buigt over de nominaties, verklaarde de motivatie van de jury: 

(foto:Affiche)

            ‘De jury van de 2-jaarlijkse Quetzal Prijs voor Mensenrechten en Democratie in Guatemala heeft unaniem besloten deze prijs in 2023 toe te kennen aan magistraat Virginia Laparra Rivas.             Mevrouw Virginia Laparra koos ervoor om als Guatemalteekse advocaat de strijd tegen corruptie in haar land te leiden. Zij ontmantelde met succes criminele en clandestiene structuren binnen de regering. Haar werk werd haar echter onmogelijk gemaakt toen zij op 22 februari 2022 werd gearresteerd en gedurende 9 maanden in strikte isolatie in voorarrest werd geplaatst. Op 16 december 2022 werd ze veroordeeld tot vier jaar gevangenisstraf. Amnesty International documenteerde in detail de onregelmatigheden in de tegen haar aangespannen strafprocedure, waardoor haar recht op een eerlijk proces en haar vrijheid extreem werden geschonden.                                              De jury oordeelde dat Virgina Laparra als onderzoeksrechter ten onrechte werd gecriminaliseerd als onderdeel van een strategie om straffeloosheid na te streven. Verschillende organisaties documenteren dat internationale normen om rechters en magistraten te vrijwaren van ongerechtvaardigde procedures en ongepaste beïnvloeding niet langer gewaarborgd zijn. Magistraten worden via de sociale media in diskrediet gebracht en blootgesteld aan administratieve en strafrechtelijke procedures. Dit patroon van intimidatie heeft ertoe geleid dat verschillende magistraten er reeds voor hebben gekozen om in ballingschap te gaan.             Virginia Laparra toonde buitengewone moed door tegen de stroom in te gaan en de grondslagen van de rechtsstaat weer op de voorgrond te plaatsen. Haar situatie is specifiek en symbolisch voor de moeilijkheden om corruptie en rechtsonzekerheid binnen de staat aan te pakken. Daarom nomineren wij haar voor de Quetzal Prijs 2023.’

 Guido De Schrijver  –  Steungroep ‘Solidair met Guatemala’Lidorganisatie van EU-LAT Network  en van Europees Netwerk Oscar Romero Comités

Info Brief 301:8 mei 2023

◙ Guatemalteekse regering slaat buitenlandse bezorgdheid in de wind

            Volgens een rapport van de Speciale Rapporteur voor de Vrijheid van Meningsuiting van de Inter-Amerikaanse Commissie voor de Mensenrechten is het jaar 2022 het dodelijkste  voor de pers in Latijns-Amerika met 39 moorden op journalisten, terwijl anderen geconfronteerd werden met gevangenisstraf, strafvervolging, fysieke aanvallen of aanvallen via sociale netwerken. Daarnaast gingen velen in ballingschap werken.

            ‘In Guatemala zijn ten minste 22 journalisten in ballingschap gegaan, waarvan er twaalf gedurende de voorbije maand maart het land verlieten.’

          (foto: Prensa Comunitaria)

De Speciale Rapporteur zei met bezorgdheid het proces gevolgd wordt tegen Jose Rubén Zamora, oprichter van dekrant elPeriódico, die zich op de tweede dag van het proces verdedigde tegen de beschuldiging van witwassen, chantage en beïnvloeding hem aangewreven door het Openbaar Ministerie. Verder berichtte de Rapporteur dat het verzoek gericht aan de Staat om journalist Zamora te bezoeken onbeantwoord blijft.

In democratische staten moet elke persoon in zijn situatie bezoek kunnen krijgen, berichtte hij.

            De zaak Zamora ontketende ook vervolging en criminalisering tegen journalisten, opiniecolumnisten en onafhankelijke pers. Op 28 februari verzocht magistraat Cinthia Monterroso een onderzoek in te stellen tegen negen journalisten die zij beschuldigde van belemmering van de rechtsgang omdat zij berichten publiceerden over de zaak Zamora.

            Zoals we gewoon zijn , bazelt de regering uitspraken die het omgekeerde zijn van wat ze doet. Het klinkt cynisch: 

            Rita Claverie de Sciolli, permanente vertegenwoordiger van Guatemala bij de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS), verwijst op de Werelddag voor de Persvrijheid naar de vrijheid van meningsuiting in het land.

            ‘De vrijheid van meningsuiting is een van de pijlers die in elke democratische samenleving moeten bestaan, omdat zij van fundamenteel belang is voor het op gang brengen van de dialoog en de vorming van de publieke opinie,’ benadrukte ze.

            Ze voegde eraan toe dat ‘om te garanderen dat journalisten hun werk vrij en onafhankelijk kunnen uitoefenen’ de regering platforms, persruimten en open data hebben gecreëerd waar journalisten toegang hebben tot officiële overheidsinformatie.

◙ Uitnodiging 

De leden van GUATEBELGA VZW – organisator van de tweejaarlijkse QUETZALPRIJS en het college van burgemeester en schepenen van de gemeente HERENT – nodigen uit voor een belangrijk persmoment op vrijdag 12 mei. De laureaat van de QUETZALPRIJS 2023 – een prijs voor mensenrechten en democratie in Guatemala – zal dan officieel bekend gemaakt worden.

          Een internationale jury, onder voorzitterschap van de heer Christophe Busch – directeur van het Hannah Arendt Instituut –, was unaniem in de keuze voor de persoon die door de gemeente Herent als haar kandidaat werd voorgedragen.

          Welkom op vrijdag 12 mei om 11u a.m. in De Kouter, zaal Haagbeuk, Spoorwegstraat 5, 3020 Herent.  

          12 mei is de datum waarop Walter Voordeckers  (CICM) in 1980 vermoord werd in zijn parochie van Santa Lucía Cotzumalguapa.

◙ Zijn we gek of gewoon slecht? 

‘We blijven erop hameren: Zijn we gek? Zijn we ons verstand veloren? Of zijn we soms gewoon slecht? Hoe is het mogelijk dat 20% van de rijke wereld 80% van het Bruto Wereld Product bezit ten aanzien van het stilzwijgen van grote massa’s van de bevolking, al dan niet gelovig? Kan het zijn dat we gek zijn?’

(fragment uit een artikel van Juan Simarro, Spaanse filosoof en gelovig protestant)

Guido De Schrijver  –  Steungroep ‘Solidair met Guatemala’, Lidorganisatie van EU-LAT Network  en van Europees Netwerk Oscar Romero Comités

Info Brief 300: 1mei 2023 

◙ Bernardo Caal Xol ‘vrij’ met een flinke adder onder het gras

            Bernardo kwam vorig jaar in maart vroegtijdig vrij na meer dan vier jaar opsluiting, veroordeeld omwille van zijn verzet tegen multinationale bedrijven die de rivieren en de streek van Cahabón in het departement Cobán verloederen. Indien het niet de doorslaggevende reden was, dan heeft de internationale solidariteit voorzeker een bijdrage geleverd voor die vrijlating. 

Zo was er onder meer de uitreiking van de ‘Quetzal Prijs 2019’ door Guatebelga aan Bernardo. Maar ook de onverdroten pogingen van de ‘Ad-Hoc-Groep voor de Vrijlating’ (mede opgestart door Steungroep Solidair met Guatemala), die samen met de advocaat voor de verdediging, de echtgenote van Bernardo en het Europees Netwerk van Oscar Romero Comités gedurende twee en een half jaar wereldwijd mobiliseerde.

Maar er bleef nog een andere aanklacht hangen. We hielden een whatsapp-gesprek met hem.

  (foto: Juan Calles)

Tussen 2012 en 2013, toen hij leraar was, functioneerde hij ook als adjunct-secretaris van de Guatemalteekse vakbond voor Onderwijzend Personeel (STEG). Het Ministerie van Onderwijs in samenwerking met de koepel van de vakbond klaagden hem aan omwille van zijn afwezigheid op school, terwijl hij zijn salaris bleef ontvangen.  

Op 19 april dit jaar sprak een rechter in Cobán hem vrij. 

‘De verdachte was, omdat hij zich bezig hield  met vakbondsactiviteiten, waarvoor hij naar behoren gemachtigd was, afwezig van zijn werk als leraar. En daartegenover schrapte de Staat zijn salaris als leraar. De verdachte werd verplicht het geld dat hij als salaris voor zijn werk had ontvangen, terug te geven. Wanneer hij meer ontvangt dan waar hij recht op heeft, is de ambtenaar verplicht dit terug te betalen. Deze terugbetaling moet echter gebeuren via het coactieve economische kanaal, dat in het geval van de beschuldigde niet gevolgd werd,’ benadrukte de rechter.

            Als ik dit lees (zonder kennis van juridische vaktaal) ben ik van mening dat die uitspraak niet gebaseerd is op de inhoud, op de feiten (het negeren van zijn recht om vakbondswerk te verrichten tijdens de schooluren zonder loonverlies, zoals de wet voorziet), maar enkel op de procedure (van hoe de beschuldigende instanties tegen hem te werk gingen). 

Bernardo reageerde op zijn beurt:

            ‘Meer dan 10.000 leraren in algemene vergadering gaven mij de positie die ik bekleedde. Maar meerdere jaren werd ik bedreigd dat ik zou worden gevangen gezet, omdat ik mijn vakbondsfunctie uitoefende.’ 

            Hij herinnerde er ook aan ‘dat er drie rechters waren die deze tweede zaak alleen maar hebben gefabriceerd om het Maya Q’eqchi’ volk, mijzelf, het verzet en in dit geval alle leraren van Alta Verapaz te beschadigen.’

Tijdens ons gesprek was hij niet zo enthousiast:

‘Het meest zekere is dat het Openbaar Ministerie in beroep gaat tegen het vonnis en dat het nog ongeveer vijf jaar zal duren. Het idee is om mij het zwijgen op te leggen. De stappen van het Openbaar Ministerie zouden zijn: Beroep, Cassatie, Verdediging. Het duurt ongeveer 5 jaar.’

◙  Mariana Lara Palacios presenteert een doctoraatsseminarie

            Mariana is medewerkster van de zusterband tussen de gemeente Herent en de regio’s Nimlahacoc en Nimlasachal. Over een paar dagen presenteert ze in het Engels voor de KULeuven een doctoraatsseminarie.

            Titel van het script: ‘Toegang tot Justitie voor inheemse vrouwen in post-conflictsituaties. Een casestudy van Guatemala.‘  

            Maatschappijen worden in naoorlogse perioden geconfronteerd met een aantal uitdagingen die niet alleen betrekking hebben op versterking van democratische instellingen, maar ook en vooral op taken in verband met de rechtsbedeling. In deze context worden inheemse vrouwen geconfronteerd met meerdere obstakels bij de toegang tot Justitie.

Guido De Schrijver  –  Steungroep ‘Solidair met Guatemala’, Lidorganisatie van EU-LAT Network  en van Europees Netwerk Oscar Romero Comités

Info Brief Archief

Info brief wordt hier gearchiveerd. Klik hieronder om de pdf te lezen

Info Brief 302

Info Brief 301

Info Brief 300

Info Brief 299

Info Brief 298

Info Brief 297

Info Brief 296

Info Brief 295

Info Brief 294

Info Brief 293

Info Brief 292

Info Brief 291

Info Brief 290

Info Brief 289

Info Brief 288

Info Brief 287

Info Brief 286

Info Brief 285

Info Brief 284

Info Brief 283

Info Brief 282

Info Brief 281

Info Brief 280

Info Brief 279

Info Brief 278

Info Brief 277

Info Brief 276

Info Brief 275

Info Brief 274

Info Brief 273

Info Brief 272

Info Brief 271

Info Brief 270

Info Brief 269

Info Brief 268

Info Brief 267

Info Brief 266

Info Brief 265

Info Brief 264

Info Brief 263

Info Brief 262

Info Brief 261

Info Brief 260

Info Brief 259

Info Brief 258

Info Brief 257

Info Brief 256

Info Brief 255

Info Brief 254

Info Brief 253

Info Brief 252

Info Brief 251

Info Brief 250

Info Brief 249

Info Brief 248

Info Brief 247

Info Brief 246

Info Brief 245

Info Brief 244

Info Brief 243

Info Brief 242

Info Brief 241

Info Brief 240

Info Brief 239

Info Brief 238

Info Brief 237

Info Brief 236

Info Brief 235

Info Brief 234

Info Brief 233

Info Brief 232

Info Brief 231

Info Brief 230

Info Brief 229

Info Brief 228

Info Brief 227

Info Brief 226

Info Brief 225

Info Brief 224

Info Brief 223

Info Brief 222

Info Brief 221

Info Brief 220

Info Brief 219

Info Brief 218

Info Brief 217

Info Brief 216

Info Brief 215

Info Brief 214

Info Brief 213

Info Brief 212

Info Brief 211

Info Brief 210

Info Brief 209

Info Brief 208

Info Brief 207

Info Brief 206

Info Brief 205

Info Brief 204

Info Brief 203

Info Brief 202

Info Brief 201

Info Brief 200

Info Brief 199

Info Brief 198

Info Brief 197

Info Brief 196

Info Brief 195

Info Brief 194

Info Brief 193

Info Brief 192

Info Brief 191

Info Brief 190

Info Brief 189

Info Brief 188

Info Brief 187

Info Brief 186

Info Brief 185

Info Brief 184

Info Brief 183

Info Brief 182

Info Brief 181

Info Brief 180

Info Brief 179

Info Brief 178

Info Brief 177

Info Brief176

Info Brief 175

Info Brief 174

Info Brief 173

Info Brief 172

Info Brief 171

Info Brief 170

Info Brief 169

Info Brief 168

Info Brief 167

Info Brief 166

Info Brief 165

Info Brief 164

Info Brief 163

Info Brief 162

Info Brief 161

Info Brief 160

Info Brief 159

Info Brief 158

Info Brief 157

Info Brief 156

Info Brief 155

Info Brief 154

Info Brief 153

Info Brief 152

Info Brief 151

Info Brief 150

Info Brief 149

Info Brief 148

Info Brief 147

Info Brief 146

Info Brief 145

Info Brief 144

Info Brief 143

Info Brief 142

Info brief 141

Info Brief 140

Info Brief 139

Info Brief 138

Info Brief 137

Info Brief 136

Info Brief 135

Info Brief 134

Info Brief 133

Info Brief 132

Info Brief 131

Info Brief 130

Info Brief 129

Info Brief 128

Info Brief 127

Info Brief 126

Info Brief 125

Info Brief 124

Info Brief 123

Info Brief 122

Info Brief 121

Info Brief 120

Info Brief 119

Info Brief 118

Info Brief 117

Info Brief 116

Info Brief 115

Info Brief 114

Info Brief 113

Info Brief 112

Info Brief 111

Info Brief 110

Info Brief 109

Info Brief 108

Info Brief 107

Info Brief 106

Info Brief 105

Info Brief 104

Info Brief 103

Info Brief 102

Info Brief 101

Info Brief 100

Info Brief 99

Info Brief 98

Info Brief 97

Info Brief 96

Info Brief 95

Info Brief 94

Info Brief 93

Info Brief 92

Info Brief 91

Info Brief 90

Info Brief 89

Info Brief 88

Info Brief 87

Info Brief 86

Info Brief 85

Info Brief 84

Info Brief 83

Info Brief 82

Info Brief 81

Info Brief 80

Info Brief 79

Info Brief 78

Info Brief 77

Info Brief 76

Info Brief 75

Info Brief 74

Info Brief 73

Info Brief 72

Info Brief 71
Info Brief 70

Info Brief 69

Info Brief 68

Info Brief 67

Info Brief 66

Info Brief 65

Info Brief 64

Info Brief 63

Info Brief 62

Info Brief 61

Info Brief 60