Auteur: Monique Batavia

◙ Defend The Defenders 

            Elk jaar op de vooravond van 10 december vieren we de Internationale Dag van de Mensenrechten.

            Door de geschiedenis heen zijn het sociale bewegingen geweest die sociale veranderingen teweeg hebben gebracht en onze samenleving verder op weg hebben geholpen naar gelijkheid en rechtvaardigheid. Daarom steunen wij hen wereldwijd. In Colombia, de Filippijnen, Guatemala, Palestina en ook in België, opdat ze op een veilige manier hun maatschappelijke rol kunnen opnemen.

Samen  met verschillen- de organisaties trekken we daarom aan de alarmbel. Wij nodigen u uit om met ons mee te doen! 

Steun onze actie #DefendTheDefenders.

Op de agenda: VRIJDAG 9 december
18u: Symbolische actie, Hallepoort (dichtbij het Zuid-Station – te voet: 12 minuten)  18u30: Fakkeltocht door Sint-Gillis.
19u: afsluitende drink met empanadas, getuigenissen en muziek in “zaal DK”, (Denemarkenstraat 70/B, 1060 Sint-Gillis.)

Mensenrechtenverdedigers moeten worden beschermd, niet bedreigd.

            We hebben ook een Open brief geformuleerd, gericht naar de Belgische overheden.We hebben een Google formulier aangemaakt voor de ondertekeningen, zodat we makkelijker kunnen centraliseren: https://defendthedefenders2021.wordpress.com/2020/11/19/open-brief/.

◙ Delegatie van het Europees Parlement in Guatemala

            Van 31 oktober tot 4 november toerde de delegatie rond in Guatemala, onder leiding van Tilly Metz, Groene Fractie  en voorzitter van de delegatie. Naderhand verklaarde ze: 

‘Dit bezoek kwam op een cruciaal moment in de betrekkingen tussen de Europese Unie en Centraal-Amerika. De nieuwe geopolitieke context na de Russische inval in Oekraïne vraagt om een versterking van de banden met gelijkgestemde landen, zoals geschetst in de “Routekaart naar 2023” die voorgelegd werd door Hoge Vertegenwoordiger/Vicevoorzitter Josep Borrell. Deze nauwere banden moeten gebaseerd zijn op gemeenschappelijke waarden zoals democratie, rechtsstaat, eerbiediging van de mensenrechten, corruptiebestrijding en duurzame ontwikkeling.

De Guatemalteken gaan op 25 juni 2023 naar de stembus en wij vertrouwen erop dat de verkiezingen vrij en transparant zullen zijn. De Europese Unie is bereid het verkiezingsproces te steunen en een waarnemingsmissie te sturen, zoals de Guatemalteekse regering heeft gevraagd. Guatemala is een van de best presterende economieën in Latijns-Amerika en een welvarende natie. Daarom roepen wij de autoriteiten van Guatemala op meer inspanningen te leveren om de grote armoede, de extreme ongelijkheid en de wijdverbreide ondervoeding, met name van kinderen, aan te pakken.                                                                         

Wij geloven dat Guatemala over alle middelen beschikt om deze misstanden te verhelpen. Het fundament van een gezonde democratie is een sterke rechterlijke macht en wij roepen de regering op de strikte onafhankelijkheid van de Guatemalteekse rechterlijke macht te waarborgen. Voorts is de bestrijding van corruptie van fundamenteel belang voor een stabiele democratie, maar ook voor het scheppen van een gezond ondernemingsklimaat. In die zin moet Guatemala zijn inspanningen ter bestrijding van corruptie opvoeren. Wat het buitenlands beleid betreft, juichen wij toe dat Guatemala altijd een trouwe bondgenoot van de Europese Unie is geweest, zoals blijkt uit zijn voortdurende steun voor de VN-resoluties over de Russische invasie in Oekraïne.

In Honduras en Guatemala moet de situatie van de inheemse bevolking en vrouwen dringend worden verbeterd en moet meer rekening worden gehouden met hun grondrechten. We hebben zeer positieve voorbeelden gezien van projecten die worden opgezet om vrouwen en inheemse bevolkingsgroepen mondiger te maken, en die hoop geven op een betere toekomst die de mensen in beide landen verdienen.’Dure woorden! Inmiddels gaan repressie en corruptie gewoon door en haalt de Europese Unie ‘nauwere banden’ aan met een ’trouwe bondgenoot.’ 

Guido De Schrijver – Steungroep ‘Solidair met Guatemala’, Lidorganisatie van EU-LAT Network  en van Europees Netwerk Oscar Romero Comités

Info Brief 279

◙ Een somber panorama

            We zaten op de kantoren van Broederlijk Delen op 25 november in Brussel naast ook Entraide et Fraternité, Frères des Hommes, Zusterband Herent, WSM (Wereldsolidariteit), Cristianos Latinoamericanos en el Exterior (CLE) en Steungroep Solidair met Guatemala. Volgden ons digitaal: De politieke raadsman van de Belgische Ambassade in Panama, RIKOLTO vanuit Peru en TRIAS.

         Onze gasten waren Vilma Sor en Rommel Loarca, twee vertegen- woordigers van ASERJUS, partner- organisatie van Broederlijk Delen. 

         Ook Steungroep Solidair met Guatemala financiert (kleine) projecten van ASERJUS met fondsen van 4dePijlersteunpunt-11-11-11.

            We kregen van beide bezoekers een somber verhaal voorgeschoteld. Het algemeen scenario kenden we al, vooral het kapeisen van een onafhankelijk justitieapparaat, overgenomen door de maffia.

            Maar sommige details over de teloorgang van de democratie in het land trokken onze aandacht. Tot nog toe bleef het leger in de informatiestroom over het algemeen buiten onze focus. Onze gasten wezen op drie groepen militairen die binnen het leger bijzondere macht uitoefenen en verre van transparant en legaal optreden. Het zijn de ‘Aviadores,’ het ‘Sindcaat’ en de ‘Cofradía.’ Sommige onder hen hebben banden met de drugshandel. 

            Officieel is het leger niet gemachtigd om op te treden in het openbaar leven. In  werkelijkheid staan ze naast de politie om families van hun grond te verdrijven. 

            Maar er is meer. Onlangs werd een overeenkomst aangegaan tussen het Ministerie van Defensie en het Hoog Kiestribunaal. Dat voorziet onder meer: 

‘Het leger begeleidt bijvoorbeeld de verzending van verkiezingsmateriaal. De hele nationale structuur zorgt in sommige gevallen voor begeleiding van de beveiliging, zodat de documentatie naar de departementen en de gemeenten kan worden gestuurd.’

            Men kan zich afvragen: hoe ‘veilig’ zitten de stembrieven en de uitgebrachte stemmen van de bevolking in handen van het leger? Is dit reeds een vooraf geplande fraudemanoeuvre? Tegelijk houden de militaire inlichtingendiensten controle over de zaak. 

            En nog iets. Terwijl vroeger de leden van het leger geen stemrecht hadden, kunnen ze nu naar de stembus gaan. Inmiddels zijn reeds 29 politieke partijen ingeschreven. 

         Toe maar. De leden van de Hoge Kiesraad zijn grotendeels individuen die meedansen met de regering, het zijn geen professionelen, ze hebben hun diploma’s afgekocht. 

         Vanuit Brussel trekt Rommel Loarca door naar Genève om het daar nog eens uit te leggen aan de leden van de Raad voor de Mensenrechten van de VN. En hopelijk krijgt hij meer dan enkel een luisterend oor. 

         Na afloop van de bijeenkomst werden nog cadeautjes voorzien uit dankbaarheid voor de steun. 

◙ Serge Berten ereburger van Menen

         Naast Burgemeester, schepenen en ingezetenen van de stad begaven zich om en bij twee honderd geïnteresseerden naar het Cultureel Centrum van de stad. 

         Toespraken van de burgervader en de familie. Een videopresentatie – document “1982” –  waarin Johan Leplae, jeugdvriend van Serge en Raf Allaert van Guatebelga het historisch verloop van het engagement van Serge tot het moment van de ontvoering en de verdwijning in Guatemala schetsten; de bezieling van de te vroeg gestorven Germain Wermersche in het Serge Berten Comité en het bezoek van de familie Berten aan de Paus in het Vaticaan. 

         De knappe opnamen zijn het werk van de leerlingen van de 3de graad ASO van de Futurascholen Menen-Wervik.

         Prof. Stephan Parmentier beschreef de lange weg van het juridische verhaal dat alsnog geresulteerd heeft in een proces tegen Guatemalteekse oorlogs- misdadigers die ter verant- woording worden geroepen voor de moord op Walter, Ward en Serge.Tot slot werd het guldenboek ondertekend.

Guido De Schrijver, Steungroep ‘Solidair met Guatemala’, Lidorganisatie van EU-LAT Network  en van Europees Netwerk Oscar Romero Comités

◙ Vlees in de kuip

            Voor de Guatemalteekse bevolking wordt het alsmaar duidelijker  (indien ze het nog niet wisten) welk vlees ze in de kuip hebben. 

            Op 18 en 19 november ging in Mexico de internationale topontmoeting van conservatieve partijen door. Sommige deelnemers waren virtueel aanwezig. Een greep uit de deelnemers: de Amerikaan Steve Bannon (vervolgd in de VS), de Amerikaanse senator Ted Cruz (van Cubaanse origine en aartsvijand van Cuba), Eduardo Bolsonaro (zoon van), Lech Walesa, eertijds de beroemde Poolse vakbondsman en stichter van Solidarnosc (hoe diep kun je niet vallen!), de Spanjaard Santiago Abascal, leider van de extreemrechtse partij Vox. De tweedaagse samenkomst werd afgesloten door een tele-boodschap van Donald Trump. Klap op de vuurpijl: de aanwezigheid van president Alejandro Giammattei. Degenen die de microfoon namen presenteerden zichzelf als ‘underdogs’ en vervolgden, als slachtoffers van een machtige socialistische en feministische samenzwering die de planeet heeft overgenomen en de grondvesten van de samenleving dreigt af te breken.

◙ Broederlijk Delen nodigt uit

            ♣ Broederlijk Delen ontvangt op vrijdag 25/11 van 14:30 tot 16:00 Rommel Loarca en Vilma Sor van ASERJUS, een partnerorganisatie uit Guatemala. ASERJUS versterkt lokale organisaties via politieke vorming, bevordert participatieve lokale ontwikkelingsplanning en biedt ook juridische ondersteuning in gevallen van territoriale conflicten. Ze begeleiden verschillende processen en organisaties in de westelijke regio en in het centrum van het land. Rommel en Vilma zijn op bezoek in België op uitnodiging van Frères des Hommes en Broederlijk Delen. Op 25/11 zullen zij met de Belgische NGO’s en solidariteitsgroepen die actief zijn rond Guatemala hun analyse delen van de recente ontwikkelingen in hun land en vooruitblikken naar de algemene verkiezingen die er plaats vinden in juni 2023. Eind november reist Rommel Loarca ook door naar Genève, waar hij deel zal nemen aan een forum rond mensenrechten en bedrijven, samen met leiders en leidsters uit de basis. 

            De vergadering gaat door op Broederlijk Delen, Huidevettersstraat 165, 1000 Brussel. Graag een seintje aan patricia.verbauwhede@broederlijkdelen.be als je wenst deel te nemen. 

             Steungroep Solidair met Guatemala steunt ook kleine projecten van ASERGUS.

            ♣ Op vrijdag 2/12 van 15:00 tot 16:00u zijn twee Guatemalteekse rechters op bezoek in Brussel: Miguel Ángel Gálvez en Jorge Haroldo Vásquez Flores. De Europese agenda voor deze delegatie is voorbereid door een coalitie van 5 organisaties, waaronder ‘Protection International’ in Brussel en ‘Plataforma Contra la Impunidad’ uit Guatemala, die partner is van Broederlijk Delen. De sessie biedt de gelegenheid om te luisteren en van gedachten te wisselen met actoren die de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht en de rechtsstaat in Guatemala in zeer moeilijke omstandigheden verdedigen. Ze kunnen interne perspectieven bieden op de structuren van straffeloosheid en strategieën die door corrupte actoren worden toegepast om de rechtsstaat in Guatemala en in de Midden-Amerikaanse regio in het algemeen te ondermijnen. Stephan Parmentier en Mariana Lara Palacios van de faculteit Criminologie van de KU Leuven nemen deel en brengen het algemene perspectief van ‘Transitional Justice’ binnen. 

            De vergadering gaat door in de kantoren van 11.11.11, (Vlasfabriekstraat 11, 1060 Brussel,) maar kan ook online gevolgd worden. Voor deelname (fysiek of virtueel) is inschrijving noodzakelijk via deze link:

https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSe2IS744V-mnYyaeWj6_TVGtjWwoL4oFD8Iexn1buPHegsfAQ/viewform?usp=sf_link

◙ Belgisch  Proces tegen Guatemalteekse oorlogsmisdadigers

            In Info brief 272 meldden we dat de Kamer van Inbeschuldigingstelling de door  de getroffen families gesignaleerde verdachten van de moorden op de drie leden van de Missiecongregatie van Scheut (CICM), Walter Voordeckers, Serge Berten en Ward Capiau het dossier ontving. Op 10 november besliste de Kamer van Inbeschuldigingstelling een assisenproces aan te gaan tegen de Guatemalteekse verdachten. 

◙ Volgens de Washington Post zijn tussen 2010 en 2022 in Qatar meer dan 7.000 arbeiders omge- komen in semi-slavernij. Qatar is een van de meest tirannieke staten op de planeet.

Guido De Schrijver  – Steungroep ‘Solidair met Guatemala’, Lidorganisatie van EU-LAT Network  en van Europees Netwerk Oscar Romero Comités

◙ Rechter Miguel Ángel Gálvez neemt ontslag

‘Hij laat Guatemala in een lamentabele situatie achter,’ titelde Prensa Libre.

            Het hoofd van Hoog-Risico B, kondigde op 15 november aan dat hij zijn ontslag schriftelijk heeft ingediend bij het secretariaat van het Hooggerechtshof, met als argument dat er in Guatemala geen veiligheidsomstandigheden zijn die zijn fysieke veiligheid en die van zijn familie kunnen garanderen.

            Hij zei dat zijn vertrek een reactie was op ‘de voortdurende systematisering en criminalisering’ van rechters, aanklagers, advocaten, journalisten en mensenrechten- activisten.’

            De jurist deelde via een videoconferentie mee dat hij sinds 6 mei 2022 het doelwit is van aanvallen en bedreigingen via sociale netwerken en vervolging vanuit voertuigen. Hij vluchtte naar Costa Rica.   

            Reeds 23 jaar werkt hij in het gerecht en sinds 2011 op de afdeling Hoog-Risico B. Het was andermaal de obscure ‘Stichting tegen het Terrorisme’ die een klacht tegen hem indiende.

◙ Boeiende ontmoetingen met delegaties uit Guatemala

            Buiten het (Brussels) weer, koud en kil, binnen in de Huidevettersstraat nummer 165,  eenentwintig personen, Broederlijk Delend de warme lokalen, warm solidair met de inheemse Guatemalteekse bevolking. 

            Elkeen op zijn eigen wijze en in samenspraak met zijn specifieke organisatie strijdend voor zoveel: land, voedsel, water, energie, elektriciteit, onderwijs, gerechtelijke rechtvaardigheid, gelijkheid man/vrouw, mensenrechten…

            Elkeen van de aanwezigen zijn/haar steentje even belangrijk, nodig/nuttig.

Maar  op deze ontmoeting extra en specifiek aandacht voor Jordán Rodas, voormalig Ombudsman voor de Mensenrechten en voor de inheemse Leiria Vay, lid van de nationale politieke raad van CODECA, een van de grootste plurinationale boerenorganisaties van Guatemala. 

            Naast nog twee leden van CODECA waren ze uitgenodigd door het Europees Parlement.

            Het werd een aangename deugddoende, moedgevende ontmoetingsnamiddag onder leiding van Guido De Schrijver (Solidair met Guatemala) en Patricia Verbauwhede  (Broederlijk Delen).

Na het inleidende welkomstwoord door Patricia volgde de kennismaking met de verschillende aanwezige organisaties:

Solidair met Guatemala, verschillende leden van Broederlijk Delen, VEG, CATAPA, gemeente Herent (de twee ambtenaren kwamen op de proppen in gezelschap van de vierkoppige delegatie uit Nimlahacoc, die op dit ogenblik in Herent verblijft) en GRIS Evergem. 

Waar allen met gespannen aandacht en inleving naar uitkeken was natuurlijk het verhaal, de getuigenissen, de verhelderende toelichtingen door zowel Jordán Rodas als door Leiria.

            Zijn de hoofdpijnpunten van de Guatemalteekse samenleving bij de aanwezigen gekend, het blijft razend verhelderend om persoonlijk de concrete situatie ter plaatse te kunnen vernemen uit de mond van ‘ervaringsdeskundigen,’  de mensen die het persoonlijk beleven en dag na dag meemaken.  

            Nadien nog wat belangstellende vragen, wat persoonlijke gesprekken, nog een paar video-opnames door twee specialisten en verder de weg op, letterlijk, figuurlijk. Hop, de weg op naar een beter en rechtvaardiger Guatemala.  

Nera Redant  – VEG

www.dichterbijnera.vlaanderen

Guido De Schrijver – Steungroep ‘Solidair met Guatemala’, Lidorganisatie van EU-LAT Network  en van Europees Netwerk Oscar Romero Comités