
◙ De pandemie is geen rechtvaardiging
Geidy de Mata, voormalige directeur van Politieke Wetenschappen aan de staats- universiteit San Carlos (Usac) en nu directeur van het Instituut voor Nationale Problemen van de Universiteit van San Carlos (Ipnusac) wijst erop dat de noodtoestand in de gezondheidssector door covid-19 nog een factor toevoegde aan de moeilijkheden van het eerste regeringsjaar van de president. Maar dat mag volgens haar geen rechtvaardiging zijn voor zijn ontoereikend beleid.
‘Hoewel dit een jaar van crisis is als gevolg van de pandemie, kan men zijn beleid toch objectief evalueren door te kijken naar de kwaliteit van de uitgaven en zijn staatkundige besluiten,’ zegt De Mata.
Ze legt de vinger op de wonde: de meerderheid van de bevolking leeft al enkele jaren in armoede en extreme armoede en de vraag naar banen is al lange tijd acuut. Maar desondanks waren de acties van de regering niet gericht op het beschermen van de minderbedeelden.
‘Indien de beslissingen, die de regering neemt, deze sector van de bevolking niet helpt, betekent dit dat zij slechts voor één sector regeert, terwijl een leider het algemeen belang in acht moet nemen. Het wordt tijd dat de regering haar overheidsbeleid in evenwicht brengt om niet alleen de financiële sector, maar ook de campesino en de bevolking bij te staan.’
In verband met de verwoestingen die de stormen Eta en Iota veroorzaakten, werd het duidelijk dat de president politieke steun moet opbouwen op het niveau van de burgemeesters en de regionale en lokale ontwikkelingsraden om de zwaarst getroffen sectoren er bovenop te helpen, voegde ze er nog aan toe.
‘Ik waardeer het dat hij het land dichtsloot omdat het onmiddellijke acties gold en hij prioriteit gaf aan de gezondheid. Maar naderhand verloor hij de controle over zijn kabinet en gaf hij geen prioriteit aan transparantie en verantwoording,’ besloot ze.
◙ Opnieuw een spirituele Maya gids vermoord in Quiche
De laaiende toorts die in juni vorig jaar krijsend over de vlakte ijlde is nog levendig in ons geheugen gebrand. Domingo Choc Che, wetenschappelijk onderzoeker rond Maya geneesmiddelen, in samenwerking met universiteiten in Zwitserland en het Verenigd Koninkrijk, werd toen op gruwelijke wijze vermoord.
Onlangs, op 8 januari dit jaar berichtte de Maya-vereniging Uk’ux B’E ons over de moord op de 57 jaar oude ajq’ij Jesús Choc Yat, een bekende spirituele gids van de gemeente San Miguel Uspantán, Quiché. Hij was een genezer die medicinale planten uit de regio aanwendde. Er werd gemeld dat de ajq’ij Choc in de parochie Lancetillo was aangekomen om een Maya-ceremonie te vieren op 3 januari. ‘Daar werd hij voor het laatst levend gezien. Het lichaam verscheen op 4 januari met ‘tekenen van wrede marteling,’ benadrukte Uk’ux B’E.

Ze meldden verder dat de vader van de ajq’ij Choc op dezelfde manier werd vermoord, maar dan door het nationale leger tijdens het interne gewapende conflict dat de Quiché-regio hard trof.
Uk’ux B’E riep het Openbaar Ministerie (MP) op om de misdaad te onderzoeken en de verantwoordelijken voor de moord te vinden en vroeg het publiek om te eisen dat de staat het leven van de inwoners van het land beschermt en een einde maakt aan het racisme tegen degenen die de duizendjarige kosmovisie van het volk beoefenen.
Uk’ux B’E is een organisatie die werkt aan de heropbouw van Mayab’ Tinamit, wat neerkomt op een politiek Maya project.
◙ Serg Berten herdacht
Dinsdag 19 januari zal het 39 jaar geleden zijn dat Serge Berten in Guatemala-stad brutaal werd ontvoerd door gemaskerde leden van de geheime dienst van het leger. Hij werd dagenlang gefolterd, uiteindelijk vermoord en in een massagraf gedumpt.
In Menen, de geboorteplaats van Serge, wordt de herinnering aan Serge levend gehouden met een jaarlijkse herdenking op of rond 19 januari. Dit jaar verplicht de voortwoekerende COVID-19 pandemie ons noodgedwongen om in onze eigen veilige familiale bubbel te blijven.
Het Serge Berten Comité (SBC) heeft – in overleg met stad Menen – beslist om volgend jaar op de 40ste verjaardag van de ontvoering, het ereburgerschap van de stad postuum aan Serge toe te kennen. Dat zal met de nodige luister en een officiële plechtigheid gebeuren.
Wordt dus zeker vervolgd! Maar dit jaar organiseert het SBC geen herdenking, want nood breekt wet.
Raf Allaert – Guatebelga vzw
Guido De Schrijver – Steungroep ‘Solidair met Guatemala’ Lidorganisatie van EU-LAT Network en van Europees Netwerk Oscar Romero Comités