25 februari Herdenking
◙ Jaarlijkse herdenking van de aangehouden en verdwenen personen
De burgeroorlog in Guatemala (1960-1996) eindigde met de ondertekening van de vredesakkoorden tussen de Staat en de toenmalige guerrillastrijders van de Nationale Revolutionaire Unie van Guatemala (UNRG). Dat akkoord was de epiloog van het conflict voor nationale bevrijding dat sinds de jaren zestig in Midden-Amerika aan de gang was. Een van de resultaten was de oprichting van een Waarheidscommissie
Daaruit is de jaarlijkse herdenking op 25 februari voortgekomen als een datum van “waardigheid aan de slachtoffers”. Een goede twee jaar na de ondertekening van de vredesakkoorden (op 25 februari 1999) presenteerde de Commissie voor de Historische Opheldering het rapport “Guatemala: Herinnering van de Stilte,” waarin niet alleen erkend werd dat de daden tegen de inheemse bevolking daden van genocide waren. Ook de gedwongen verdwijningen en buitengerechtelijke executies door het Guatemalteekse leger tegen de burgerbevolking, zowel in stedelijke gebieden als in de gemeenschappen van het land, werden gedocumenteerd.
In het rapport kreeg de Guatemalteekse staat ook de aanbeveling om elke 25ste februari te herdenken als de “Nationale Dag voor de Waardigheid van de Slachtoffers van het Intern Gewapend Conflict” door middel van het Nationale Programma voor Schadeloosstelling. Deze dag “beoogt eer te bewijzen aan alle die het overleefd hebben en de nagedachtenis te eren van hen die zijn afgeslacht, geëxecuteerd en verdwenen door toedoen van het leger als gevolg van het staatsbeleid.” Deze aanbeveling werd effectief in 2004 door het Guatemalteekse Congres goedgekeurd.
Daarom herdenken familieleden, overlevenden, collectieven en sociale en mensenrechtenorganisaties elk jaar deze symbolische datum, niet alleen om het leven en de strijd van boeren, studenten- leiders en vakbondsmensen, academici, religieuzen, mannen, vrouwen, jongens en meisjes te herdenken, maar ook om gerechtigheid en volledige genoegdoening te eisen, omdat de slachtoffers niet waardig kunnen zijn zolang ernstige schendingen van de mensenrechten ongestraft blijven en de verantwoordelijken niet worden berecht en gevangen- gezet.
De civiele organisaties en inheemse bewegingen gedenken op deze datum ook de idealen van de strijd van al die slachtoffers van het gewapende conflict, die niet bang waren om te wijzen op onrechtvaardigheden, die ervoor ijverden dat “racisme, armoede, discriminatie en uitsluiting zouden verdwijnen en die altijd de waardigheid en de vrijheid van hun volk verdedigden”.
Guido De Schrijver Steungroep ‘Solidair met Guatemala’ Lidorganisatie van EU-LAT Network en van Europees Netwerk Oscar Romero Comités
